Autor: Ivana Bakočević, magistar tehnologije
E 261 Kalijum-acetat
CH3 COO-K+
| Definicija | Kalijumova so sirćetne kiseline |
| Hemijsko ime | Kalijum-acetat |
| EINECS | 204-822-2 |
| Hemijska formula | C2H3O2K |
| Molekulska masa | 98,14 |
| Određivanje | Najmanje 99,0 % u odnosu na bezvodnu supstancu |
| Osobine | Bezbojni, rastapajući kristali ili beo kristalan prašak, bez mirisa ili sa slabim mirisom na sirćetnu kiselinu |
| Identifikacija | |
| A. pH 5 % vodenog rastvora | 7,5 – 9,0 |
| B. Pozitivna ispitivanja za acetat i za kalijum | |
| Čistoća | |
| Gubitak sušenjem | Najviše 8 % (150oC, 2 h) |
| Mravlja kiselina, formijati i druge oksidabilne supstance | Najviše 1000 mg/kg izraženo kao mravlja kiselina |
| Arsen | Najviše 3 mg/kg |
| Olovo | Najviše 5 mg/kg |
| Živa | Najviše 1 mg/kg |
| Teški metali (kao Pb) | Najviše 10 mg/kg |
E 262 (i) Natrijum-acetat
| Definicija | Natrijumova so etanske kiseline |
| Hemijsko ime | Natrijum-acetat |
| EINECS | 204-823-8 |
| Hemijska formula | C2H3NaO2 × nH2O, n = 0 ili 3 |
| Molekulska masa | Bezvodan: 82,03 |
| Trihidrat: 136,08 | |
| Određivanje | Najmanje 98,5 % u odnosu na bezvodnu supstancu |
| Osobine | Bezvodan: Beo zrnast, higroskopan prašak bez mirisa |
| Trihidrat: Bezbojni providni kristali ili zrnast kristalan prašak, bez mirisa ili slabog mirisa na sirćetnu kiselinu. Eflorescira na toplom, suvom vazduhu. | |
| Identifikacija | |
| A. pH 1 % vodenog rastvora | 8,0 – 9,5 |
| B. Pozitivna ispitivanja za acetat i za natrijum | |
| Čistoća | |
| Gubitak sušenjem | Bezvodan: Najviše 2 % (120oC, 2 h) |
| Trihidrat: 36 – 42 % (120oC, 2 h) | |
| Mravlja kiselina, formijati i druge oksidabilne supstance | Najviše 1000 mg/kg izraženo kao mravlja kiselina |
| Arsen | Najviše 3 mg/kg |
| Olovo | Najviše 5 mg/kg |
| Živa | Najviše 1 mg/kg |
| Teški metali (kao Pb) | Najviše 10 mg/kg |
E 262 (ii) Natrijum-hidrogenacetat
| Definicija | Molekularno jedinjenje natrijum-acetata i sirćetne kiseline |
| Hemijsko ime | Natrijum-hidrogenacetat |
| 1 | Natrijum-diacetat |
| EINECS | 204-814-9 |
| Hemijska formula | C4H7NaO4 × nH2O, n = 0 ili 3 |
| Molekulska masa | 142,09 (bezvodan) |
| Određivanje | 39 % – 41 % slobodne sirćetne kiseline i 58 % – 60 % natrijum-acetata |
| Osobine | Bela, higroskopna kristalna masa, mirisa na sirćetnu kiselinu |
| Identifikacija | |
| A. pH 10 % vodenog rastvora | 4,5 – 5,0 |
| B. Pozitivna ispitivanja za acetat i za natrijum | |
| Čistoća | |
| Sadržaj vode | Najviše 2 % (Karl Fischer-ova metoda) |
| Mravlja kiselina, formijati i druge oksidabilne supstance | Najviše 1000 mg/kg izraženo kao mravlja kiselina |
| Arsen | Najviše 3 mg/kg |
| Olovo | Najviše 5 mg/kg |
| Živa | Najviše 1 mg/kg |
| Teški metali (kao Pb) | Najviše 10 mg/kg |
E 263 Kalcijum-acetat
| Definicija | Kalcijumova so sirćetne kiseline |
| Hemijsko ime | Kalcijum-acetat |
| EINECS | 200-540-9 |
| Hemijska formula | C4H6O4Ca ×nH2O, n = 0 ili 1 |
| Molekulska masa | Bezvodan: 158,17 |
| Monohidrat: 176,18 | |
| Određivanje | Najmanje 98,0 % u odnosu na bezvodnu supstancu |
| Osobine | Bezvodan: Bela, higroskopna, voluminozna, kristalna masa, nagorkog ukusa, može da ima slab miris na sirćetnu kiselinu |
| Monohidrat: iglice, zrnca ili prašak | |
| Identifikacija | |
| A. pH 10 % vodenog rastvora | 6,0 – 9,0 |
| B. Pozitivna ispitivanja za acetat i za kalcijum | |
| Čistoća | |
| Gubitak sušenjem | Najviše 11 % posle sušenja do konstantne mase na 155oC, za monohidrat |
| Supstance nerastvorljive u vodi | Najviše 0,3 % |
| Mravlja kiselina, formijati i druge oksidabilne supstance | Najviše 1000 mg/kg izraženo kao mravlja kiselina |
| Arsen | Najviše 3 mg/kg |
| Olovo | Najviše 5 mg/kg |
| Živa | Najviše 1 mg/kg |
| Teški metali (kao Pb) | Najviše 10 mg/kg |
E 270 Mlečna kiselina
Strukturna formula:
| Definicija | |
| Hemijsko ime | Mlečna kiselina |
| 2-hidroksipropionska kiselina | |
| 1-hidroksietan-1-karboksilna kiselina | |
| EINECS | 200-018-0 |
| Hemijska formula | C3H6O3 |
| Molekulska masa | 90,08 |
| Određivanje | 76,0 % – 84,0 % |
| Osobine | Bezbojna ili žućkasta sirupasta tečnost skoro bez mirisa, kiselog ukusa koja predstavlja mešavinu mlečne kiseline (C3H6O3) i laktata mlečne kiseline (C6H10O5) |
| Napomena: Mlečna kiselina je higroskopna i kada se koncentriše ključanjem kondenzuje se u obliku laktata mlečne kiseline, koji razblaživanjem i zagrevanjem hidrolizuje do mlečne kiseline. | |
| Identifikacija | |
| A. Pozitivno ispitivanje za laktat | |
| Čistoća | |
| Sulfatni ostatak | Najviše 0,1 % |
| Hlorid | Najviše 0,2 % |
| Sulfat | Najviše 0,25 % |
| Gvožđe | Najviše 10 mg/kg |
| Arsen | Najviše 3 mg/kg |
| Olovo | Najviše 5 mg/kg |
| Živa | Najviše 1 mg/kg |
| Teški metali (kao Pb) | Najviše 10 mg/kg |
| Napomena | Ove specifikacije odgovaraju 80 % vodenom rastvoru; za razblaženije vodene rastvore izračunati vrednosti u odnosu na sadržaj mlečne kiseline u rastvoru |
Izvori
http://en.wikipedia.org/wiki/E_number
http://www.food-info.net/
http://mentarihannover.blogspot.com/2011/04/what-is-halaal-part-1.html
http://www.medicinasportiva.ro/dr.drosescu/en/food_additives.html#supplements
http://www.ukfoodguide.net/enumeric.htm
http://www.earthways.co.uk/enumbers.html
http://curezone.com/foods/enumbers.asp
M.V. Piletić, B.Lj.Milić, S.M.Đilas, Organska hemija II, Prometej 1993.
http://www.reading.ac.uk/foodlaw/additive.htm