Cilj svake proizvodnje je mogućnost uspešnog plasmana, odnosno postizanje profitabilnosti. Kada je u pitanju tov goveda, teži se tome da se na tržište iznese finalni proizvod u obliku trupova ili drugih vidova prerade.

Naša zemlja je decenijama imala uspeha u izvozu goveđeg mesa zbog iskustva u proizvodnji i postizanju kvaliteta koji je bio prihvatljiv za zemlje uvoznice. Posle dužeg zastoja otvaraju se mogućnosti obnavljanja te proizvodnje i izvoza.

U Evropskoj uniji, potencijalnom tržištu za naše goveđe meso, uveden je proces ocene trupova goveda na liniji klanja, koji je obavezan za klanice koje nedeljno kolju u proseku više od 75 grla goveda. Sistem se zasniva na vizuelnoj oceni konformacije trupova i prekrivenosti lojem, a podržan je fotografskim standardima.

Imajući u vidu potrebu da našim proizvođačima i klaničarima prikažemo standarde koji su gore navedeni, kao i neke druge koji se primenjuju u svetu, nastojali smo da to učinimo ovom publikacijom, koja će svojom opremom i ocenom biti dostupna svima koji su zainteresovani za probleme proizvodnje i plasmana tovnih goveda.

Kvalitet i rentabilnost proizvodnje tovnih goveda mogu se postići uz poznavanje raznih uticaja na uspeh tova, pa je bilo potrebno da se oni povežu i kao celina prikažu u ovoj knjizi, u nadi da će svi oni koji su zainteresovani za ovu problematiku (proizvođači, prerađivači i izvoznici) imati koristi od datih informacija.

Koristimo priliku da se zahvalimo recenzentima na savetima u pogledu koncepcije knjige i izdavačkom preduzeću „Poljoprivredni list“ na učinjenom naporu da se ova publikacija pojavi.

Autori

Sadržaj

PREDGOVOR

1. UTICAJ GENETSKIH I NEGENETSKIH FAKTORA NA PRINOS MESA I ODNOSE TKIVA U TOVNE JUNADI RASA, ODNOSNO GENOTIP, KAO ČINILAC UTICAJA NA USPEH TOVA

Međusobni odnosi trupova i organa
Upoređenje čistokrvnih rasa u tovu
Simentalska rasa (Simmental, Fleckvieh)
Istorijat
Rasprostranjenost
Proizvodne sposobnosti
Simentalsko goveče u poređenju sa drugim rasama
Međusobno upoređenje raznih ostalih rasa
Proizvodnja mesa u meleza u poređenju sa čistokrvnim rasama
A. Ukrštanje sa mlečnim i kombinovanim rasama
B. Ukrštanje sa francuskim tovnim rasama
C. Ukrštanje sa britanskim tovnim rasama
D. Ukrštanje sa italijanskim tovnim rasama
Rezultati progenog testa bikova tovnih rasa parenih sa kravama simentalske rase

UTICAJ POLA I KASTRACIJE NA PERFORMANSE GOVEDA
Efekti korišćenja jednom oteljenih junica u tovu
UTICAJ ZAVRŠNIH TEŽINA, ODNOSNO STAROSTI PRI KLANJU, NA EFEKTE TOVA
UTICAJ AMBIJENTNE TEMPERATURE NA PERFORMANSE TOVNE JUNADI
UTICAJ NAČINA DRŽANJA I SMEŠTAJA NA REZULTATE TOVA
NIVO ISHRANE
A. Uticaj energetskog nivoa obroka
Promene intenziteta ishrane tokom tova
B. Uticaj nivoa proteina
a. Nivo proteina u odnosu na periode tova
b. Nivo proteina u odnosu na energiju i suvu materiju obroka
Buražni aditivi kao stimulatori rasta tovnih goveda
Literatura

2. OTKUP, KLANJE GOVEDA I KLASIRANJE TRUPOVA OTKUP i TRANSPORT GOVEDA

Otkup
Transport goveda za klanje
Prevozna sredstva
Gubici u transportu
Ocenjivanje goveda za klanje

PROPISI O KATEGORIZACIJI I KLASIRANJU GOVEDA ZA KLANJE
Kategorizacija u našoj zemlji
Bejbi bif (Baby Beef)
Kategorizacija živih goveda u drugim zemljama
Evropska Unija
SAD
Predtovna goveda
Goveda za klanje
Kvalitetne ocene
Prinosne ocene
Ostala razmatranja

KLANJE, PRIMARNA OBRADA I KLASIFIKACIJA TRUPOVA GOVEDA
Priprema
Omamljivanje i klanje
Ritualna klanja
Košer klanje
Halal klanje
KLASIFIKACIJA NA LINIJI KLANJA
Klasiflkacija u Evropskoj Uniji
Trupovi goveda
Težina trupa
Gubitak težine
Klasifikacija
A. Trupovi odraslih goveda
Podaci za obračun
Trupovi teladi
Klanje
Korektivni faktori
Merenje
Klasifikacija
Odrednice vrednosti
Ocene

Klasifikacija trupova od goveda u SAD
Svrha klasiranja trupova
Klasiranje kvaliteta
Marmoriranost
Određivanje kvalitetnih klasa USDA
Ocena prinosnih klasa
Klasifikacija trupova goveda u Kanadi
Goveda
Kvalitetne klase
Prinosne klase
Kanadski program klasiranja telećih trupova
Instrumentalno klasiranje trupova na liniji klanja
Rasecanje trupova junećeg, goveđeg i telećeg mesa
Rasecanje zadnje četvrti u osnovne delove
Rasecanje prednje četvrti u osnovne delove
Kategorizacija goveđeg i telećeg mesa
Pojava tamnog, čvrstog, suvog (DFD) mesa
Kvalitativni kriterijumi mesa kao namirnice
Literatura