Predmet
Član 1.
Ovim pravilnikom propisuju se posebni elementi procene rizika, učestalost vršenja inspekcijskog nadzora na osnovu procene rizika i posebni elementi plana inspekcijskog nadzora u oblasti poljoprivredne inspekcije, i to u pogledu zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta (u daljem tekstu: oblast poljoprivrednog zemljišta), organske proizvodnje, proizvodnje kvalitetne priplodne stoke, proizvodnje duvanskih proizvoda i obrade duvana.
Procena rizika u oblasti bezbednosti hrane u delokrugu poljoprivredne inspekcije utvrđuje se posebnim aktom, u skladu sa metodologijom međunarodno prihvaćenih standarda, smernica, vodiča i preporuka u toj oblasti.
Posebni elementi za procenu rizika
Član 2.
Posebne elemente za procenu rizika u oblasti poljoprivredne inspekcije čine:
1) neposredna procena rizika, kada određena svojstva, događaji, činjenja ili nečinjenja, odnosno druge činjenice neposredno povlače kritičan rizik, bez upuštanja u dalju procenu rizika;
2) posebni kriterijumi za procenu rizika.
Pregled posebnih elemenata za procenu rizika u oblastima, odnosno podoblastima pod nadzorom poljoprivredne inspekcije i matrica rizika sadržani su u:
1) Pregledu posebnih elemenata procene rizika – neposredne procene rizika i posebnih kriterijuma za procenu rizika u oblasti poljoprivrednog zemljišta (Prilog 1.), koji je odštampan uz ovaj pravilnik i koji čini njegov sastavni deo;
2) Pregledu posebnih elemenata procene rizika – neposredne procene rizika i posebnih kriterijuma za procenu rizika u oblasti organske proizvodnje (Prilog 2.), koji je odštampan uz ovaj pravilnik i koji čini njegov sastavni deo;
3) Pregledu posebnih elemenata procene rizika – neposredne procene rizika i posebnih kriterijuma za procenu rizika u oblasti proizvodnje kvalitetne priplodne stoke (Prilog 3.), koji je odštampan uz ovaj pravilnik i koji čini njegov sastavni deo;
4) Pregledu posebnih elemenata procene rizika – neposredne procene rizika i posebnih kriterijuma za procenu rizika u oblasti proizvodnje duvanskih proizvoda (Prilog 4.), koji je odštampan uz ovaj pravilnik i koji čini njegov sastavni deo;
5) Pregledu posebnih elemenata procene rizika – neposredne procene rizika i posebnih kriterijuma za procenu rizika u oblasti obrade duvana (Prilog 5.), koji je odštampan uz ovaj pravilnik i koji čini njegov sastavni deo;
6) Matrici rizika i metodi procene rizika 5 x 5 (Prilogu 6.), koja je odštampana uz ovaj pravilnik i koji čini njegov sastavni deo.
Za novoosnovane subjekte (subjekti koji su osnovani i počeli su sa obavljanjem delatnosti u poslednjih godinu dana), kao i kod subjekata kod kojih u prethodnom periodu nije vršen inspekcijski nadzor ili koji nisu podneli izveštaj o samoproveri ispunjenosti zahteva iz kontrolne liste i samoproceni rizika, utvrđuje se, kao pretpostavka, srednji stepen rizika.
Kod nadziranih subjekata kod kojih postoji sledljivost u prometu određene robe, odnosno proizvoda ili pružanju usluga, odnosno takva uslovljenost rizika i međusobna povezanost u poslovanju da povećanje stepena rizika kod jednog subjekta značajno utiče na povećanje stepena rizika kod drugog subjekta, kritičan ili visok rizik procenjen kod jednog nadziranog subjekta povlači isti takav stepen rizika i za druge nadzirane subjekte iz te grupe subjekata.
Procenjeni stepen rizika nadziranog subjekta odnosi se na sve objekte u kojima taj subjekat obavlja delatnost.
Procena rizika koji proizlazi iz podnete inicijative za vanredni inspekcijski nadzor
Član 3.
Procena rizika koji proizlazi iz podnete inicijative, odnosno predstavke za pokretanje vanrednog inspekcijskog nadzora vrši se na osnovu elemenata za procenu rizika za redovan inspekcijski nadzor.
Učestalost vršenja inspekcijskog nadzora na osnovu procene rizika
Član 4.
U odnosu na nadzirane subjekte u delokrugu poljoprivredne inspekcije i teritorijalna područja sa poljoprivrednim zemljištem za koje je procenjen kritičan i visok stepen rizika, planira se učestaliji inspekcijski nadzor, i to najmanje jednom u šest meseci, a prema potrebi i češće.
U odnosu na nadzirane subjekte u delokrugu poljoprivredne inspekcije i teritorijalna područja sa poljoprivrednim zemljištem za koje je procenjen srednji stepen rizika, inspekcijski nadzor vrši se najmanje jednom godišnje, osim u oblasti organske proizvodnje u kojoj se vrši najmanje jednom u šest meseci.
U odnosu na nadzirane subjekte u delokrugu poljoprivredne inspekcije i teritorijalna područja sa poljoprivrednim zemljištem za koje je procenjen nizak stepen rizika, inspekcijski nadzor se vrši najmanje jednom u dve godine, osim u oblasti organske proizvodnje u kojoj se vrši najmanje jednom godišnje.
Ako je procenjen neznatan rizik, inspekcijski nadzor ne vrši se.
Posebni elementi plana inspekcijskog nadzora u oblasti poljoprivredne inspekcije
Član 5.
Plan inspekcijskog nadzora, pored obaveznih elemenata, sadrži i:
1) mere i aktivnosti za postizanje ciljeva;
2) rok za završetak predviđenih mera i aktivnosti;
3) pokazatelje učinaka na nivou mera i na nivou aktivnosti.
U planu inspekcijskog nadzora utvrđuju se godišnji ciljevi inspekcijskog nadzora u oblasti poljoprivredne inspekcije i iskazuju u merljivim efektima za koje poljoprivredna inspekcija planira da budu ostvareni.
Planom inspekcijskog nadzora aktivnosti poljoprivrednih inspektora usmeravaju se prvenstveno ka nadziranim subjektima u delokrugu poljoprivredne inspekcije i teritorijalnim područjima sa poljoprivrednim zemljištem za koje je procenjen kritičan i visok stepen rizika, kako bi se taj stepen rizika smanjio, kao i ka nadziranim subjektima u delokrugu poljoprivredne inspekcije i teritorijalnim područjima sa poljoprivrednim zemljištem gde, odnosno kod kojih u prethodnoj godini nije vršen nadzor.
Stupanje na snagu
Član 6.
Ovaj pravilnik stupa osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.
Prilog 1.
PREGLED POSEBNIH ELEMENATA PROCENE RIZIKA – NEPOSREDNE PROCENE RIZIKA I POSEBNIH KRITERIJUMA ZA PROCENU RIZIKA U OBLASTI POLjOPRIVREDNOG ZEMLjIŠTA
I. Neposredna procena rizika (kritičan i visok stepen rizika)
Opis | Stepen rizika |
Svojstvo neregistrovanog subjekta | Kritičan |
Korišćenje poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini bez pravnog osnova | Kritičan |
Postoje činjenice koje ukazuju na to da je učinjeno krivično delo ili da je određeno (poznato ili nepoznato) lice učinilac krivičnog dela | Kritičan |
Ispuštanje opasnih i štetnih materija na poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje u količini koja je veća od propisane | Visok ili kritičan – saobrazno težini štetnih posledica |
Privredno društvo, odnosno drugo pravno lice nema ovlašćenje za utvrđivanje opasnih i štetnih materija u poljoprivrednom zemljištu i vodi za navodnjavanje | Visok |
Privredno društvo, odnosno drugo pravno lice nema ovlašćenje za utvrđivanje kontrole plodnosti zemljišta i količine unetog mineralnog đubriva i pesticida u obradivo poljoprivredno zemljište | Visok |
Za eksploataciju mineralnih sirovina ili za druge namene koje nemaju trajni karakter nije dobijena saglasnost ministarstva nadležnog za poslove poljoprivrede | Visok |
Za odlaganje jalovine, pepela, šljake i drugih opasnih i štetnih materija nije dobijena saglasnost ministarstva nadležnog za poslove poljoprivrede | Visok |
Nadležni organ jedinice lokalne samouprave nije doneo godišnji program zaštite, uređenja i korišćenja poljoprivrednog zemljišta u skladu sa zakonom kojim se uređuje poljoprivredno zemljište | Visok |
II. Procena rizika prema posebnim kriterijumima
1. Posebni kriterijumi za procenu prirode štetne posledice
Delatnost/aktivnost (radnja ili propuštanje) | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
Ispuštanje opasnih i štetnih materija na poljoprivrednom zemljištu i u kanalima za odvodnjavanje i navodnjavanje i korišćenje biološki nerazgradive folije na obradivom poljoprivrednom zemljištu | Kritična | 5 |
Promena namene poljoprivrednog zemljišta suprotno zakonu kojim se uređuje poljoprivredno zemljište i drugom propisu i/ili neizmirivanje obaveze u vezi sa plaćanjem naknade za promenu namene poljoprivrednog zemljišta u nepoljoprivredne svrhe | Kritična | 5 |
Uređenje poljoprivrednog zemljišta melioracijama suprotno zakonu kojim se uređuje poljoprivredno zemljište i drugom propisu | Kritična | 5 |
Neredovna obrada obradivog poljoprivrednog zemljišta, neprimenjivanje mera propisanih zakonom kojim se uređuje poljoprivredno zemljište i drugim propisom, nepostupanje kao dobar domaćin i po pravilima kodeksa dobre poljoprivredne prakse | Visoka | 4 |
Korišćenje poljoprivrednog zemljišta prve, druge, treće, četvrte i pete katastarske klase u nepoljoprivredne svrhe, osim izuzetaka propisanih odredbom člana 23. zakonom kojim se uređuje poljoprivredno zemljište | Visoka | 4 |
Usitnjavanje katastarskih parcela obradivog poljoprivrednog zemljišta na parcele čija je površina manja od pola hektara | Srednja | 3 |
Poljska šteta propisana zakonom kojim se uređuje poljoprivredno zemljište, odnosno nepreduzimanje mera zaštite od poljske štete i mera za zaštitu od spaljivanja organskih ostataka na poljoprivrednom zemljištu u skladu sa propisanim merama jedinice lokalne samouprave | Srednja | 3 |
Davanje u podzakup poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini | Srednja | 3 |
Vršenje investicionih radova ili promena načina korišćenja zakupljenog poljoprivrednog zemljišta u državnoj svojini bez odobrenja zakupodavca | Srednja | 3 |
Vlasnik, odnosno korisnik obradivog poljoprivrednog zemljišta ne vrši kontrolu plodnosti obradivog poljoprivrednog zemljišta i kontrolu količine mineralnih đubriva i pesticida unetih u obradivo poljoprivredno zemljište od prve do pete katastarske klase ili takvu kontrolu vrši bez ovlašćenja ministarstva nadležnog za poslove poljoprivrede | Niska | 2 |
Izrada projekata uređenja poljoprivrednog zemljišta bez ovlašćenja ministarstva nadležnog za poslove poljoprivrede | Niska | 2 |
Neispunjenje obaveze uspostavljanja plodoreda i vođenja knjige polja za biljnu proizvodnju na poljoprivrednom zemljištu u državnoj svojini | Niska | 2 |
Korišćenje pašnjaka u državnoj svojini, odnosno privođenje pašnjaka drugoj kulturi suprotno zakonu kojim se uređuje poljoprivredno zemljište | Neznatna | 1 |
2. Posebni kriterijumi za procenu obima štetnih posledica
1) Površina poljoprivrednog zemljišta (obim štete je u srazmeri sa površinom poljoprivrednog zemljišta na koje se odnosi štetna posledica) | ||
Površina (ha) | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
do 0,5 | Neznatna | 1 |
0,501–2 | Niska | 2 |
2,01–5 | Srednja | 3 |
5,01–10 | Visoka | 4 |
Preko10 | Kritična | 5 |
2) Katastarska klasa i kultura poljoprivrednog zemljišta (obim štete je u srazmeri sa katastarskom klasom i kulturom poljoprivrednog zemljišta na koje se odnosi štetna posledica, u skladu sa propisom kojim se uređuje katastarsko klasiranje zemljišta) | ||
Katastarska klasa | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
prva katastarska klasa i kultura | Kritična | 7 |
druga katastarska klasa i kultura | Visoka | 6 |
treća katastarska klasa i kultura | Viša srednja | 5 |
četvrta katastarska klasa i kultura | Srednja | 4 |
peta katastarska klasa i kultura | Niža srednja | 3 |
šesta i sedma katastarska klasa i kultura | Niska | 2 |
osma katastarska klasa i kultura | Neznatna | 1 |
Kod odgovarajućih delatnosti/aktivnosti (radnji) za koje se procenjuje priroda štetne posledice, a kod kojih je to od značaja i uticaja, primenjuje se i sledeći kriterijum za procenu obima štetne posledice: 3) Broj hemijskih elemenata u zemljištu i vodi za navodnjavanje sa količinom većom od propisane maksimalno dozvoljene količine – MDK | ||
(obim štete proizilazi iz laboratorijskim metodama utvrđene količine opasnih i štetnih materija, i uticaja prirodnih i/ili angropogenih faktora na taj sadržaj) | ||
Broj hemijskih elemenata | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
1 | Neznatna | 1 |
2–3 | Niska | 2 |
4–6 | Srednja | 3 |
7–8 | Visoka | 4 |
9–10 | Kritična | 5 |
3. Težina štetnih posledica
Težina štetnih posledica predstavlja proizvod prirode štetnih posledica i obima štetnih posledica i numerički je iskazana od 1 do 5 sa prikazom raspona bodova.
3.1. Težina štetnih posledica koja se procenjuje primenom posebnih kriterijuma za procenu prirode štetne
posledice i prva dva posebna kriterijuma za procenu obima štetnih posledica [površina i katastarska klasa poljoprivrednog zemljišta]
Težina štetnih posledica | Raspon bodova | Numerička vrednost |
Neznatna | 1–4 | 1 |
Niska | 5–12 | 2 |
Srednja | 13–45 | 3 |
Visoka | 46–96 | 4 |
Kritična | 97–175 | 5 |
3.2. Težina štetnih posledica koja se procenjuje primenom posebnih kriterijuma za procenu prirode štetne posledice i sva tri posebna kriterijuma za procenu obima štetnih posledica [površina i katastarska klasa poljoprivrednog zemljišta i broj hemijskih elemenata u zemljištu i vodi za navodnjavanje sa količinom većom od propisane maksimalno dozvoljene količine, koji se primenjuje kod odgovarajućih delatnosti/aktivnosti (radnji) za koje se procenjuje priroda štetne posledice, a kod kojih je to od značaja i uticaja]
Težina štetnih posledica | Raspon bodova | Numerička vrednost |
Neznatna | 1–4 | 1 |
Niska | 5–12 | 2 |
Srednja | 13–135 | 3 |
Visoka | 136–384 | 4 |
Kritična | 385–875 | 5 |
4. Posebni kriterijumi za procenu verovatnoće nastanka štetnih posledica
1) Rizik utvrđen u prethodnom inspekcijskom nadzoru | ||
Stepen rizika iz prethodnog inspekcijskog nadzora | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Neznatan | Neznatna | 1 |
Nizak | Niska | 2 |
Srednji | Srednja | 3 |
Visok | Visoka | 4 |
Kritičan | Kritična | 5 |
2) Povrede propisa u prethodne tri godine | ||
A) nadzirani subjekti u delokrugu poljoprivredne inspekcije | ||
Broj povreda propisa | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Nije bilo povreda propisa | Neznatna | 1 |
Jedna lakša povreda propisa | Niska | 2 |
Dve ili tri lakše povrede propisa | Srednja | 3 |
Više od tri lakše povrede propisa | Visoka | 4 |
Teška povreda propisa | Kritična | 5 |
B) teritorijalna područja sa poljoprivrednim zemljištem: | ||
– jedinice lokalne samouprave/opštine i katastarski srezovi | ||
Broj povreda propisa | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Nije bilo povreda propisa ili tri lakše povrede propisa | Neznatna | 1 |
Od četiri do osam lakših povreda propisa | Niska | 2 |
Devet ili deset lakših povreda propisa ili teška povreda propisa | Srednja | 3 |
Preko deset lakših povreda propisa ili dve ili više teških povreda propisa | Visoka | 4 |
Dvadeset lakših povreda propisa ili učestale teške povrede propisa | Kritična | 5 |
– katastarske opštine | ||
Broj povreda propisa | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Nije bilo povreda propisa ili jedna ili dve lakše povrede propisa | Neznatna | 1 |
Od tri do pet lakših povreda propisa | Niska | 2 |
Od pet do osam lakših povreda propisa | Srednja | 3 |
Devet ili deset lakših povreda propisa ili teška povreda propisa (krivična prijava, skidanje useva sa bespravno korišćenog zemljišta) | Visoka | 4 |
Preko deset lakših povreda propisa ili dve ili više teških povreda propisa (krivične prijave, skidanje useva sa bespravno korišćenog zemljišta) | Kritična | 5 |
3) Poljočuvarska služba (verovatnoća nastanka štetnih posledica proističe iz činjenice da li je ova služba obrazovana i opremljena, da li i kako funkcioniše, koje rezultate ostvaruje i kakvu saradnju ima sa drugim organima, organizacijama i građanima) | ||
Obrazovanje, opremljenost, funkcionisanje, rezultati i stepen saradnje | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Poljočuvarska služba obrazovana i kvalitetno opremljena; rezultati na veoma visokom nivou; saradnja sa drugim organima i organizacijama, poljoprivrednicima i drugim građanima i njihovim organizacijama na veoma visokom nivou | Neznatna | 1 |
Poljočuvarska služba obrazovana i uglavnom kvalitetno opremljena; rezultati vrlo dobri; saradnja sa drugim organima i organizacijama, poljoprivrednicima i drugim građanima i njihovim organizacijama na visokom nivou | Niska | 2 |
Poljočuvarska služba obrazovana i opremljena na zadovoljavajući način; rezultati dobri; saradnja sa drugim organima i organizacijama, poljoprivrednicima i drugim građanima i njihovim organizacijama na zadovoljavajućem nivou | Srednja | 3 |
Poljočuvarska služba obrazovana i slabo opremljena; rezultati nezadovoljavajući; saradnja sa drugim organima i organizacijama, poljoprivrednicima i drugim građanima i njihovim organizacijama na nezadovoljavajućem (niskom) nivou | Visoka | 4 |
Poljočuvarska služba nije obrazovana, odnosno ne funkcioniše; služba nije opremljena; bez rezultata; nije uspostavljena saradnja sa drugim organima i organizacijama, poljoprivrednicima i drugim građanima i njihovim organizacijama | Kritična | 5 |
4) Veličina područja sa poljoprivrednim zemljištem (verovatnoća je u srazmeri sa veličinom područja sa poljoprivrednim zemljištem) | ||
Broj katastarskih opština na teritoriji opštine | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
1–3 | Neznatna | 1 |
4–10 | Niska | 2 |
11–70 | Srednja | 3 |
71–100 | Visoka | 4 |
Više od 100 | Kritična | 5 |
5) Period u toku agroekonomske godine (verovatnoća nastanka štetnih posledica proističe iz perioda kada se obavljaju poljorivredni radovi) | ||
Mesec | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Januar, februar, decembar | Neznatna | 1 |
Jun | Niska | 2 |
Jul, avgust | Srednja | 3 |
Maj, septembar, novembar | Visoka | 4 |
Mart, april, oktobar | Kritična | 5 |
6) Sadržina i sprovođenje godišnjeg programa zaštite i unapređenja poljoprivrednog zemljišta (verovatnoća nastanka štetnih posledica proističe iz nivoa sprovođenja ovog programa, odnosno činjenice da li je program donet) | ||
Nivo sprovođenja programa | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Program sadrži sve propisane elemente i podatke i sprovodi se u potpunosti | Neznatna | 1 |
Program sadrži sve propisane elemente i podatke i sprovodi se u pretežnoj meri | Niska | 2 |
Program sadrži većinu, ali ne i sve propisane elemente i podatke/Program se sprovodi u polovini planiranih mera i aktivnosti | Srednja | 3 |
Program sadrži manji deo propisanih elemenata i podataka/Program se sprovodi u manjem delu | Visoka | 4 |
Program ne sadrži propisane elemente i podatke/Program je donet, ali ne sprovodi se | Kritična | 5 |
7) Poljoprivredna savetodavna i stručna služba (verovatnoća nastanka štetnih posledica proističe iz činjenice da li je ova služba obrazovana, da li i kako funkcioniše, koje rezultate ostvaruje i kakvu saradnju ima sa vlasnicima/zakupcima/korisnicima poljoprivrednog zemljišta) | ||
Obrazovanje, funkcionisanje, rezultati i stepen saradnje | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Poljoprivredna savetodavna i stručna služba obrazovana; rezultati na veoma visokom nivou; saradnja sa vlasnicima/zakupcima/korisnicima poljoprivrednog zemljišta na veoma visokom nivou | Neznatna | 1 |
Poljoprivredna savetodavna i stručna služba obrazovana; rezultati vrlo dobri; saradnja sa vlasnicima/zakupcima/korisnicima poljoprivrednog zemljišta na visokom nivou | Niska | 2 |
Poljoprivredna savetodavna i stručna služba obrazovana; rezultati dobri; saradnja sa vlasnicima/zakupcima/korisnicima poljoprivrednog zemljišta na veoma visokom nivou | Srednja | 3 |
Poljoprivredna savetodavna i stručna služba obrazovana; rezultati nezadovoljavajući; saradnja sa vlasnicima/zakupcima/korisnicima poljoprivrednog zemljišta na nezadovoljavajućem (niskom) nivou | Visoka | 4 |
Poljoprivredna savetodavna i stručna služba nije obrazovana, odnosno ne funkcioniše; bez rezultata; nije uspostavljena saradnja sa vlasnicima/zakupcima/korisnicima poljoprivrednog zemljišta | Kritična | 5 |
5. Verovatnoća nastanka štetnih posledica
Verovatnoća nastanka štetnih posledica predstavlja proizvod posebnih kriterijuma za verovatnoću i numerički je iskazana od 1 do 5 sa prikazom raspona bodova.
Verovatnoća nastanka štetnih posledica | Raspon bodova za kriterijume | Numerička vrednost |
Neznatna | 1–25 | 1 |
Niska | 26–128 | 2 |
Srednja | 129–2.187 | 3 |
Visoka | 2.188–16.384 | 4 |
Kritična | 16.385–78.125 | 5 |
Prilog 2.
PREGLED POSEBNIH ELEMENATA PROCENE RIZIKA – NEPOSREDNE PROCENE RIZIKA I POSEBNIH KRITERIJUMA ZA PROCENU RIZIKA U OBLASTI ORGANSKE PROIZVODNjE
I. Neposredna procena rizika (kritičan stepen rizika)
Opis | Stepen rizika |
Činjenice koje ukazuju na to da je učinjeno krivično delo ili da je određeno (poznato ili nepoznato) lice učinilac krivičnog dela | Kritičan |
Prevarne radnje proizvođača organskih proizvoda – zamena organskih proizvoda konvencionalnim proizvodima, obeležavanje proizvoda iz konvencionalne proizvodnje oznakom za organske proizvode | Kritičan |
Kontrolna organizacija obavlja poslove kontrole i sertifikacije bez ovlašćenja ministarstva nadležnog za poslove poljoprivrede za obavljanje tih poslova, ili nema važeći akt o akreditaciji izdat od Akreditacionog tela Srbije, odnosno ne ispunjava uslove za obavljanje poslova kontrole i sertifikacije u organskoj proizvodnji | Kritičan |
Proizvođač je stavio u promet organski proizvod, a ne poseduje važeći sertifikat izdat od strane ovlašćene kontrolne organizacije | Kritičan |
II. Posebni kriterijumi za procenu rizika
A) Ovlašćena kontrolna organizacija
1. Posebni kriterijumi za procenu prirode štetne posledice
1) Delatnost/aktivnost (radnja ili propuštanje) | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
Ovlašćena kontrolna organizacija ne vrši kontrolu i sertifikaciju u organskoj proizvodnji u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja, odnosno ne poštuje minimalne zahteve sprovođenja kontrole organskih proizvođača propisane zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja i pravilnikom kojim se uređuje kontrola i sertifikacija u organskoj proizvodnji i metode organske proizvodnje | Izrazito velika | 5 |
Ovlašćena kontrolna organizacija ne vrši uključivanje proizvođača u organsku proizvodnju u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja | Izrazito velika | 5 |
Ovlašćena kontrolna organizacija ne vodi evidenciju propisanu zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja | Izrazito velika | 5 |
Ovlašćena kontrolna organizacija ne sačinjava pismeni izveštaj o izvršenoj kontroli u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja | Izrazito velika | 5 |
Kontrolna organizacija izdaje sertifikate o organskom poreklu proizvoda suprotno izveštajima o izvršenim kontrolama | Izrazito velika | 5 |
Poslovne knjige ovlašćene kontrolne organizacije u vezi sa poslovima kontrole i sertifikacije organskih proizvoda su nepotpune, odnosno nedostaje potrebna prateća dokumentacija. | Izrazito velika | 5 |
Ovlašćena kontrolna organizacija ne vrši punu fizičku kontrolu i kontrolu dokumentacije proizvođača najmanje jednom godišnje | Velika | 4 |
Kontrolna organizacija za organske proizvode iz uvoza je izdala potvrde na osnovu nepotpune dokumentacije ili dokumentacije koja ne potvrđuje da je proizvod proizveden metodama organske proizvodnje | Velika | 4 |
Ovlašćena kontrolna organizacija ne dostavlja godišnje izveštaje ministarstvu nadležnom za poslove poljoprivrede, odnosno ne dostavlja ih u propisanom roku, ili su podaci u izveštaju netačni, ili plan ne sadrži informacije koje su propisane zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja i pravilnikom kojim se uređuje kontrola i sertifikacija u organskoj proizvodnji i metode organske proizvodnje | Velika | 5 |
2) Vrsta organskih proizvoda | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
a) Organska biljna proizvodnja | ||
Žitarice | Visoka | 4 |
Industrijsko bilje | Visoka | 4 |
Korenasto povrće | Visoka | 4 |
Grožđe | Visoka | 4 |
Povrće ostalo | Srednja | 3 |
Voće ostalo | Srednja | 3 |
Krmno bilje | Srednja | 3 |
Pašnjaci i livade | Niska | 2 |
Ostalo | Niska | 2 |
b) Organska stočarska proizvodnja | ||
Živina | Visoka | 4 |
Goveda | Visoka | 4 |
Svinje | Visoka | 4 |
Ovce | Srednja | 3 |
Ostalo | Niska | 2 |
3) Tip proizvodnje | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
Sakupljanje divljih vrsta iz prirodnih staništa | Visok | 4 |
Nomadsko stočarstvo | Visok | 4 |
Intenzivna proizvodnja | Srednja | 3 |
Tradicionalna proizvodnja | Niska | 2 |
2. Posebni kriterijumi za procenu obima štetnih posledica
1) Zamena organskih proizvoda proizvodima iz perioda konverzije ili prevarne radnje Utvrđivanje proizvedenih količina biljnih proizvoda proizvođača u odnosu na posejane površine i količina proizvoda u odnosu na broj grla koji koriste usluge ovlašćene kontrolne organizacije | ||
Količina proizvoda biljnog/animalnog porekla | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
Količina proizvoda biljnog porekla [do 100 kg]/Količina proizvoda životinjskog porekla dobijena od [1–5 grla] | Zanemarljiva | 1 |
Količina proizvoda biljnog porekla [100–200 kg]/Količina proizvoda životinjskog porekla dobijena od [5–10 grla] | Mala | 2 |
Količina proizvoda biljnog porekla [200–500 kg]/Količina proizvoda životinjskog porekla dobijena od [10–50 grla] | Srednja | 3 |
Količina proizvoda biljnog porekla [500–1000 kg]/Količina proizvoda životinjskog porekla dobijena od [50–100 grla] | Velika | 4 |
Količina proizvoda biljnog porekla [preko 1000 kg]/Količina proizvoda životinjskog porekla dobijena od [preko 100 grla] | Izrazito velika | 5 |
2) Površina obradivog zemljišta/Broj grla stoke proizvođača koji koriste usluge ovlašćene kontrolne organizacije uz poštovanje azotne direktive – Prilog 5 pravilnika kojim se uređuje kontrola i sertifikacija u organskoj proizvodnji i metode organske proizvodnje – Maksimalno dozvoljeni broj životinja po hektaru u organskoj stočarskoj proizvodnji | ||
Površina/Broj grla | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
[1] hektara/[0] broj grla | Zanemarljiva | 1 |
[1] hektara/[2] broj grla | Mala | 2 |
[1] hektara/[2–5] broj grla | Srednja | 3 |
[1] hektara/[5–10] broj grla | Velika | 4 |
[1] hektara/[preko 10] broj grla | Izrazito velika | 5 |
3) Broj proizvodnih jedinica koje proizvođači, koji koriste usluge ovlašćenih kontrolnih organizacije, koriste u organskoj proizvodnji | ||
Broj parcela/pogona/lokacija/broj sertifikacionih kuća koje vrše kontrolu | ||
1 parcela/pogon/1 s. kuća | Zanemarljiva | 1 |
[2] parcela/pogona/1 s. kuća | Mala | 2 |
[3–5] parcela/pogona/2 skuće | Srednja | 3 |
[5–10] parcela/pogona/ 2 skuće | Velika | 4 |
[preko 10] parcela/pogona/više od 2 s. kuće | Izrazito velika | 5 |
4) Broj proizvođača koji koriste usluge ovlašćene kontrolne organizacije | ||
Broj lica | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
1–5 | Zanemarljiva | 1 |
6–10 | Mala | 2 |
11–20 | Srednja | 3 |
21–50 | Velika | 4 |
Preko 50 | Izrazito velika | 5 |
3. Težina štetnih posledica
Težina štetnih posledica predstavlja proizvod prirode štetnih posledica i obima štetnih posledica i numerički je iskazana od 1 do 5 sa prikazom raspona bodova.
Težina štetnih posledica | Raspon bodova | Numerička vrednost |
Zanemarljiva | 1–4 | 1 |
Mala | 5–16 | 2 |
Srednja | 17–81 | 3 |
Velika | 82–256 | 4 |
Izrazito velika | 257–625 | 5 |
4. Posebni kriterijumi za procenu verovatnoće nastanka štetnih posledica
1) Rizik utvrđen u prethodnom inspekcijskom nadzoru | ||
Stepen rizika iz prethodnog inspekcijskog nadzora | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Neznatan | Zanemarljiva | 1 |
Nizak | Mala | 2 |
Srednji | Srednja | 3 |
Visok | Velika | 4 |
Kritičan | Izrazito velika | 5 |
2) Nezakonitosti i nepravilnosti utvrđene u inspekcijskim nadzorima u prethodne tri godine | ||
Broj i opis rešenja, ukazivanja, upozorenja | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Jedno rešenje, ukazivanje, upozorenje, mera za otklanjanje nepravilnosti kontrolne organizacije | Zanemarljiva | 1 |
Dva rešenja, odnosno mere za otklanjanje nepravilnosti kontrolne organizacije | Mala | 2 |
Tri i više rešenja, odnosno mere za otklanjanje nepravilnosti kontrolne organizacije | Srednja | 3 |
Rešenje o privremenoj zabrani ovlašćenoj kontrolnoj organizaciji da obavlja poslove kontrole i sertifikacije/Zahtev za pokretanje prekršajnog postupka | Velika | 4 |
Inicijativa za oduzimanje ovlašćenja kontrolnoj organizaciji za obavljanje poslova kontrole i sertifikacije u organskoj proizvodnji/Prijava za privredni prestup | Izrazito velika | 5 |
3) Kontrola i sertifikacija proizvođača koji istovremeno obavlja/ju organsku proizvodnju i konvencionalnu proizvodnju | ||
Verovatnoća mešanja proizvoda | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Proizvođač/i obavlja/ju samo organsku proizvodnju | Zanemarljiva | 1 |
Proizvođač/i istovremeno obavlja/ju organsku i konvencionalnu proizvodnju. Putevi dopremanja i otpremanja proizvoda iz organske i konvencionalne proizvodnje su takvi da je gotovo izvesno onemogućeno njihovo ukrštanje i mešanje proizvoda. | Mala | 2 |
Proizvođač/i istovremeno obavlja/ju organsku i konvencionalnu proizvodnju. Tehnološki postupak prerade u organskoj proizvodnji i/ili putevi ili način otpremanja/prevoza proizvoda iz organske i konvencionalne proizvodnje i/ili način pakovanja proizvoda i obeležavanja mesta u prodaji su takvi da postoji mogućnost mešanja proizvoda. | Srednja | 3 |
Proizvođač/i istovremeno obavlja/ju organsku i konvencionalnu proizvodnju. Tehnološki postupak prerade u organskoj proizvodnji i/ili putevi ili način otpremanja/prevoza proizvoda iz organske i konvencionalne proizvodnje i/ili način pakovanja proizvoda i obeležavanja mesta u prodaji su takvi da je verovatno da će doći do mešanja proizvoda. | Velika | 4 |
Proizvođač/i istovremeno obavlja/ju organsku i konvencionalnu proizvodnju. Tehnološki postupak prerade u organskoj proizvodnji i/ili putevi ili način otpremanja/prevoza proizvoda iz organske i konvencionalne proizvodnje i/ili način pakovanja proizvoda i obeležavanja mesta u prodaji su takvi da je vrlo verovatno da će doći do mešanja proizvoda. | Izrazito velika | 5 |
4) Broj kontrolora obučenih za kontrolu po proizvodnjama | ||
Broj kontrolora | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
do 5 kontrolora | Zanemarljiva | 1 |
Do 4 | Mala | 2 |
2–3 | Srednja | 3 |
2 | Velika | 4 |
1 | Izrazito velika | 5 |
5) Obrazovanje kontrole rada ovlašćenih kontrolnih organizacija za kontrolu i sertifikaciju organske proizvodnje | ||
Broj kontrola | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Više od 7 | Zanemarljiva | 1 |
6–7 | Mala | 2 |
4–5 | Srednja | 3 |
1–3 | Velika | 4 |
0 | Izrazito velika | 5 |
6) Funkcionisanje ovlašćene kontrolne organizacije za kontrolu i sertifikaciju organske proizvodnje | ||
Najviši nivo | Zanemarljiva | 1 |
Visok nivo | Mala | 2 |
Srednji nivo | Srednja | 3 |
Nizak nivo | Velika | 4 |
Nezadovoljavajući nivo i/ili nefunkcionisanje | Izrazito velika | 5 |
7) Broj i struktura predstavki | ||
Predstavke koje upućuju na teže povrede propisa/Iz predstavki proizlazi kritičan rizik | Izrazito velika | 5 |
Više od 3 predstavke koje upućuju na povrede propisa/Iz predstavki proizlazi visok rizik | Velika | 4 |
2–3 predstavke koje upućuju na povrede propisa/Iz predstavki proizlazi srednji rizik | Srednja | 3 |
1/Predstavka upućuje na lakšu povredu propisa/Iz predstavke proizlazi nizak rizik | Mala | 2 |
0/Neosnovane predstavke/Iz predstavki pretežno proizlazi neznatan rizik | Zanemarljiva | 1 |
5. Verovatnoća nastanka štetnih posledica
Verovatnoća nastanka štetnih posledica predstavlja proizvod posebnih kriterijuma za verovatnoću i numerički je iskazana od 1 do 5 sa prikazom raspona bodova.
Verovatnoća nastanka štetnih posledica | Raspon bodova | Numerička vrednost |
Zanemarljiva | 1–4 | 1 |
Mala | 5–8 | 2 |
Srednja | 9–27 | 3 |
Velika | 28–64 | 4 |
Izrazito velika | 65–125 | 5 |
A) Proizvođač
1. Posebni kriterijumi za procenu prirode štetne posledice
1) Delatnost/aktivnost (radnja ili propuštanje) u organskoj proizvodnji | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
Proizvođač stavlja u promet organski proizvod koji nije obeležen u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja ili konvencionalni proizvod obeležava suprotno zakonu kojim se uređuje bezbednost hrane i pravilniku kojim se uređuje deklarisanje, označavanje i reklamiranje hrane | Izrazito velika | 5 |
Proizvođač koristi reproduktivni materijal iz konvencionalne proizvodnje u organskoj proizvodnji, ne postoji dokumentacija i evidencije kojima se sprovodi kontrola nad korišćenjem reproduktivnog materijala; ne postoje važeća odobrenja za korišćenje reproduktivnog materijala iz konvencionalne proizvodnje, ili ne postoji dokumentacija kojom se dokazuje ispunjenje uslova za davanje takvih odobrenja | Izrazito velika | 5 |
Ne postoji dokumentacija i evidencije kojima se potvrđuje da su korišćena dozvoljena sredstva zaštite u organskoj proizvodnji, kao i odgovarajuća sredstva za datu proizvodnju u propisanim količinama; kod proizvođača ne postoji plan đubrenja | Izrazito velika | 5 |
Proizvođač ne vodi redovnu evidenciju količina proizvedenih proizvoda metodama organske proizvodnje, kao i količine prodatih proizvoda iz organske proizvodnje; ne postoji evidencija i verodostojna dokumentacija koja dokazuje navedene količine | Izrazito velika | 5 |
Neuspostavljanje obaveznih evidencija kojima se dokazuje sledljivost organskih proizvoda, ili evidencije ne sadrže sve propisane podatke | Izrazito velika | 5 |
Kvalitet vode korišćene u organskoj proizvodnji nije zadovoljavajući ili voda nije ispravna | Velika | 4 |
Neusaglašenost vremena izdavanja sertifikata i pristiglih kultura od strane proizvođača kojem je izdat sertifikat o organskoj proizvodnji | Velika | 4 |
Proizvođač na drugi način ne obavlja organsku proizvodnju, preradu ili skladištenje, prevoz, obeležavanje, promet, uvoz i izvoz organskih proizvoda ili ne vodi poslovne knjige i isprave u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja | Velika | 4 |
Proizvođač stavlja u promet organski proizvod iz uvoza za koji nije dobijena potvrda da je taj proizvod proizveden u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja i pravilnikom kojim se uređuje kontrola i sertifikacija u organskoj proizvodnji i metode organske proizvodnje, u skladu sa odredbom člana 22. stav 2. zakona kojim se uređuje organska proizvodnja | Velika | 4 |
Ne postoji interni kontrolni sistem kod grupne sertifikacije. | Mala | 2 |
2) Vrsta organskih proizvoda | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
a) Organska biljna proizvodnja | ||
Žitarice | Visoka | 4 |
Industrijsko bilje | Visoka | 4 |
Korenasto povrće | Visoka | 4 |
Grožđe | Visoka | 4 |
Povrće ostalo | Srednja | 3 |
Voće ostalo | Srednja | 3 |
Krmno bilje | Srednja | 3 |
Pašnjaci i livade | Niska | 2 |
Ostalo | Niska | 2 |
b) Organska stočarska proizvodnja | ||
Živina | Visoka | 4 |
Goveda | Visoka | 4 |
Svinje | Visoka | 4 |
Ovce | Srednja | 3 |
Ostalo | Niska | 2 |
3) Tip proizvodnje | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
Sakupljanje divljih vrsta iz prirodnih staništa | Visok | 4 |
Nomadsko stočarstvo | Visok | 4 |
Intenzivna proizvodnja | Srednja | 3 |
Tradicionalna proizvodnja | Niska | 2 |
2. Posebni kriterijumi za procenu obima štetnih posledica
1) Količina proizvoda proizvođača | ||
Količina proizvoda biljnog/animalnog porekla | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
Količina proizvoda biljnog porekla [do 100 kg]/Količina proizvoda životinjskog porekla dobijena od [1–5 grla] | Zanemarljiva | 1 |
Količina proizvoda biljnog porekla [100–200 kg]/Količina proizvoda životinjskog porekla dobijena od [5–10 grla] | Mala | 2 |
Količina proizvoda biljnog porekla [200–500 kg]/Količina proizvoda životinjskog porekla dobijena od [10–50 grla] | Srednja | 3 |
Količina proizvoda biljnog porekla [500–1000 kg]/Količina proizvoda životinjskog porekla dobijena od [50–100 grla] | Velika | 4 |
Količina proizvoda biljnog porekla [preko 1000 kg]/Količina proizvoda životinjskog porekla dobijena od [preko 100 grla] | Izrazito velika | 5 |
2) Površina obradivog zemljišta/Broj grla stoke proizvođača, Prilog 5 | ||
pravilnika kojim se uređuje kontrola i sertifikacija u organskoj proizvodnji i metode organske proizvodnje – Maksimalno dozvoljeni broj životinja po hektaru u organskoj stočarskoj proizvodnji | ||
Površina/Broj grla | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
[1] hektara/[0] broj grla | Zanemarljiva | 1 |
[1] hektara/[2] broj grla | Mala | 2 |
[1] hektara/[2–5] broj grla | Srednja | 3 |
[1] hektara/[5–10] broj grla | Velika | 4 |
[1] hektara/[preko 10] broj grla | Izrazito velika | 5 |
3) Broj proizvodnih jedinica koje proizvođač koristi u organskoj proizvodnji | ||
Broj parcela/pogona/lokacija | ||
1 parcela/pogon | Zanemarljiva | 1 |
1 parcela/pogon/1 s. kuća | Mala | 2 |
[2] parcela/pogona/1 s. kuća | Srednja | 3 |
[3–5] parcela/pogona/2 s. kuće | Velika | 4 |
[5–10] parcela/pogona/2 s. kuće | Izrazito velika | 5 |
3. Težina štetnih posledica
Težina štetnih posledica predstavlja proizvod prirode štetnih posledica i obima štetnih posledica i numerički je iskazana od 1 do 5 sa prikazom raspona bodova.
Težina štetnih posledica | Raspon bodova | Numerička vrednost |
Zanemarljiva | 1–4 | 1 |
Mala | 5–16 | 2 |
Srednja | 17–81 | 3 |
Velika | 82–256 | 4 |
Izrazito velika | 257–625 | 5 |
4. Posebni kriterijumi za procenu verovatnoće nastanka štetnih posledica
1) Rizik utvrđen u prethodnom inspekcijskom nadzoru | ||
Stepen rizika iz prethodnog inspekcijskog nadzora | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Neznatan | Zanemarljiva | 1 |
Nizak | Mala | 2 |
Srednji | Srednja | 3 |
Visok | Velika | 4 |
Kritičan | Izrazito velika | 5 |
2) Nezakonitosti i nepravilnosti utvrđene u inspekcijskim nadzorima i kontrolama u prethodne tri godine | ||
Broj i opis rešenja, ukazivanja, upozorenja | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Jedno rešenje, ukazivanje, upozorenje, mera za otklanjanje nepravilnosti proizvođača | Zanemarljiva | 1 |
Dva rešenja, odnosno mere za otklanjanje nepravilnosti proizvođača | Mala | 2 |
Tri i više rešenja, odnosno mere za otklanjanje nepravilnosti proizvođača | Srednja | 3 |
Rešenje o privremenoj zabrani proizvođaču obeležavanja i oglašavanja proizvodne serije proizvoda za koje je utvrđeno da nisu proizvedeni u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja i/ili o privremenoj zabrani proizvođaču stavljanja u promet proizvoda koji nisu obeleženi u skladu sa zakonom kojim se uređuje organska proizvodnja, odnosno druga mera zabrane, zahtev za pokretanje prekršajnog postupka | Velika | 4 |
Prijava za privredni prestup | Izrazito velika | 5 |
3) Istovremeno obavljanje organske proizvodnje i konvencionalne proizvodnje | ||
Verovatnoća mešanja proizvoda | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Proizvođač obavlja samo organsku proizvodnju | Zanemarljiva | 1 |
Proizvođač istovremeno obavlja organsku i konvencionalnu proizvodnju Putevi dopremanja i otpremanja proizvoda iz organske i konvencionalne proizvodnje su takvi da je gotovo izvesno onemogućeno njihovo ukrštanje i mešanje proizvoda | Mala | 2 |
Proizvođač istovremeno obavlja organsku i konvencionalnu proizvodnju Tehnološki postupak prerade u organskoj proizvodnji i/ili putevi ili način otpremanja/prevoza proizvoda iz organske i konvencionalne proizvodnje i/ili način pakovanja proizvoda i obeležavanja mesta u prodaji su takvi da postoji mogućnost mešanja proizvoda. | Srednja | 3 |
Proizvođač istovremeno obavlja organsku i konvencionalnu proizvodnju Tehnološki postupak prerade u organskoj proizvodnji i/ili putevi ili način otpremanja/prevoza proizvoda iz organske i konvencionalne proizvodnje i/ili način pakovanja proizvoda i obeležavanja mesta u prodaji su takvi da je verovatno da će doći do mešanja proizvoda | Velika | 4 |
Proizvođač istovremeno obavlja organsku i konvencionalnu proizvodnju Tehnološki postupak prerade u organskoj proizvodnji i/ili putevi ili način otpremanja/prevoza proizvoda iz organske i konvencionalne proizvodnje i/ili način pakovanja proizvoda i obeležavanja mesta u prodaji su takvi da je vrlo verovatno da će doći do mešanja proizvoda. | Izrazito velika | 5 |
4) Funkcionisanje ovlašćene kontrolne organizacije koja proizvođaču pruža usluge kontrole i sertifikacije organske proizvodnje | ||
Najviši nivo | Zanemarljiva | 1 |
Visok nivo | Mala | 2 |
Srednji nivo | Srednja | 3 |
Nizak nivo | Velika | 4 |
Nezadovoljavajući nivo i/ili nefunkcionisanje | Izrazito velika | 5 |
5) Broj i struktura predstavki | ||
Predstavke koje upućuju na teže povrede propisa/Iz predstavki proizlazi kritičan rizik | Izrazito velika | 5 |
Više od 3 predstavke koje upućuju na povrede propisa/Iz predstavki proizlazi visok rizik | Velika | 4 |
2–3 predstavke koje upućuju na povrede propisa/Iz predstavki proizlazi srednji rizik | Srednja | 3 |
1/Predstavka upućuje na lakšu povredu propisa/Iz predstavke proizlazi nizak rizik | Mala | 2 |
0/Neosnovane predstavke/Iz predstavki pretežno proizlazi neznatan rizik | Zanemarljiva | 1 |
6) Sertifikat i konverzija | ||
Proizvođaču je ranije oduzet sertifikat | Izrazito velika | 5 |
Proizvođaču je ranije suspendovan sertifikat ili je njegov zahtev za sertifikaciju odbijen, odnosno nije mu izdat sertifikat ili je postupak sertifikacije obustavljen/Proizvođaču nije odobren ulazak u period konverzije | Velika | 4 |
Ovlašćena kontrolna organizacija je pokrenula postupak zbog sumnje da je narušen integritet organskog proizvoda/proizvodnje, odnosno nepoštovanja pravila organske poljoprivrede i povrede zakona kojim se uređuje organska proizvodnja, čiji mogući ishod je suspenzija ili oduzimanje sertifikata | Srednja | 3 |
Proizvođač je tražio skraćenje perioda konverzije | Mala | 2 |
Ne postoji sumnja na negativne promene kod proizvođača u pogledu sertifikata i konverzije | Zanemarljiva | 1 |
5. Verovatnoća nastanka štetnih posledica
Verovatnoća nastanka štetnih posledica predstavlja proizvod posebnih kriterijuma za verovatnoću i numerički je iskazana od 1 do 5 sa prikazom raspona bodova.
Verovatnoća nastanka štetnih posledica | Raspon bodova | Numerička vrednost |
Zanemarljiva | 1–4 | 1 |
Mala | 5–8 | 2 |
Srednja | 9–27 | 3 |
Velika | 28–64 | 4 |
Izrazito velika | 65–125 | 5 |
Prilog 3.
PREGLED POSEBNIH ELEMENATA PROCENE RIZIKA – NEPOSREDNE PROCENE RIZIKA I POSEBNIH KRITERIJUMA ZA PROCENU RIZIKA U OBLASTI PROIZVODNjE KVALITETNE PRIPLODNE STOKE
I. Neposredna procena rizika (kritičan i visok stepen rizika)
Opis | Stepen rizika |
Svojstvo neregistrovanog subjekta | Kritičan |
Poslove u stočarstvu obavlja pravno lice koje nije upisano u Registar odgajivačkih organizacija i organizacija sa posebnim ovlašćenjima | Visok |
II. Posebni kriterijumi za procenu rizika
1. Posebni kriterijumi za procenu prirode štetne posledice
Delatnost/aktivnost (radnja ili propuštanje) | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
Kontrola produktivnosti domaćih životinja | izrazito velika | 5 |
Obavljanje selekcijskih smotri i linearna ocena priplodne vrednosti grla koja se uvode u priplod | izrazito velika | 5 |
Vođenje osnovne matične evidencije | izrazito velika | 5 |
Obeležavanje domaćih životinja | izrazito velika | 5 |
Razmnožavanje domaćih životinja | izrazito velika | 5 |
Izdavanje potvrda o izvršenom veštačkom osemenjavanju i prirodnom parenju | izrazito velika | 5 |
Promet kvalitetne priplodne stoke | velika | 4 |
Učešće na sajmovima i izložbama kvalitetnih priplodnih grla domaćih životinja | velika | 4 |
Vođenje glavne matične evidencije | srednja | 3 |
Izdavanje pedigrea (potvrda o rasnoj pripadnosti i kvalitetu domaćih životinja) | srednja | 3 |
Kontrola rada osnovnih odgajivačkih organizacija od strane regionalnih odgajivačkih organizacija | srednja | 3 |
Superkontrola produktivnosti kvalitetne priplodne stoke | srednja | 3 |
Testiranje kvalitetnih priplodnih grla (biološki performans i progeni testovi) | mala | 2 |
Koordinacija u sprovođenju glavnog odgajivačkog programa u stočarstvu | mala | 2 |
Godišnji izveštaj o sprovođenju glavnog odgajivačkog programa na teritoriji Republike Srbije | zanemarljiva | 1 |
Prezentacija rezultata sprovođenja glavnog odgajivačkog programa (seminari, predavanja) | zanemarljiva | 1 |
2. Posebni kriterijumi za procenu obima štetnih posledica
1) Veličina zapata (broj grla stoke) | ||
Broj grla | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
do 5 | Neznatna | 1 |
6–20 | Niska | 2 |
21–50 | Srednja | 3 |
51–200 | Visoka | 4 |
Preko – 200 | Kritična | 5 |
2) Broj lica koja koriste usluge nadziranog subjekta | ||
Broj lica | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
1–2 | Neznatna | 1 |
3–4 | Niska | 2 |
5–10 | Srednja | 3 |
11–20 | Visoka | 4 |
Preko 20 | Kritična | 5 |
3) Obeležavanje domaćih životinja | ||
Broj grla za obeležavanje | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
1 | Neznatna | 1 |
2–5 | Niska | 2 |
6–10 | Srednja | 3 |
11–50 | Visoka | 4 |
Preko 50 | Kritična | 5 |
3. Težina štetnih posledica
Težina štetnih posledica predstavlja proizvod prirode štetnih posledica i obima štetnih posledica i numerički je iskazana od 1 do 5 sa prikazom raspona bodova.
Težina štetnih posledica | Raspon bodova | Numerička vrednost |
Neznatna | 1–4 | 1 |
Niska | 5–16 | 2 |
Srednja | 17–81 | 3 |
Visoka | 82–256 | 4 |
Kritična | 257–625 | 5 |
4. Posebni kriterijumi za procenu verovatnoće nastanka štetnih posledica
1) Rizik utvrđen u prethodnom inspekcijskom nadzoru | ||
Stepen rizika iz prethodnog inspekcijskog nadzora | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Neznatan 1 | Neznatna | 1 |
Nizak 2 | Niska | 2 |
Srednji 3 | Srednja | 3 |
Visok 4 | Visoka | 4 |
Kritičan 5 | Kritična | 5 |
2) Povrede propisa u prethodne tri godine | ||
Broj povreda propisa | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Nije bilo povreda propisa | Neznatna | 1 |
Jedna lakša povreda propisa | Niska | 2 |
Dve ili tri lakše povrede propisa | Srednja | 3 |
Više od tri lakše povrede propisa | Visoka | 4 |
Teška povreda propisa | Kritična | 5 |
3) Osnovna odgajivačka organizacija | ||
Obrazovanje, funkcionisanje i rezultati | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Osnovna odgajivačka organizacija obrazovana; rezultati na veoma visokom nivou | Neznatna | 1 |
Osnovna odgajivačka organizacija obrazovana; rezultati vrlo dobri | Niska | 2 |
Osnovna odgajivačka organizacija obrazovana; rezultati dobri | Srednja | 3 |
Osnovna odgajivačka organizacija obrazovana; rezultati nezadovoljavajući | Visoka | 4 |
Osnovna odgajivačka organizacija nije obrazovana, odnosno ne funkcioniše; bez rezultata | Kritična | 5 |
4) Veličina područja rada osnovne odgajivačke organizacije | ||
Broj objekata pod kontrolom | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
1–3 | Neznatna | 1 |
4–10 | Niska | 2 |
11–50 | Srednja | 3 |
51–100 | Visoka | 4 |
Više od 100 | Kritična | 5 |
5) Period u toku agroekonomske godine | ||
Mesec | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Februar, jun, avgust | Neznatna | 1 |
Maj, jul | Niska | 2 |
Decembar, januar | Srednja | 3 |
Oktobar, novembar | Visoka | 4 |
Mart, april | Kritična | 5 |
5. Verovatnoća nastanka štetnih posledica
Verovatnoća nastanka štetnih posledica predstavlja proizvod posebnih kriterijuma za verovatnoću i numerički je iskazana od 1 do 5 sa prikazom raspona bodova.
Verovatnoća nastanka štetnih posledica | Raspon bodova | Numerička vrednost |
Neznatna | 1–25 | 1 |
Niska | 26–400 | 2 |
Srednja | 401–2025 | 3 |
Visoka | 2026–6400 | 4 |
Kritična | 6401–15625 | 5 |
Prilog 4.
PREGLED POSEBNIH ELEMENATA PROCENE RIZIKA – NEPOSREDNE PROCENE RIZIKA I POSEBNIH KRITERIJUMA ZA PROCENU RIZIKA U OBLASTI PROIZVODNjE DUVANSKIH PROIZVODA
I. Neposredna procena rizika (kritičan stepen rizika)
Opis | Stepen rizika |
Svojstvo neregistrovanog subjekta | Kritičan |
II. Posebni kriterijumi za procenu rizika
1. Posebni kriterijumi za procenu prirode štetne posledice
Delatnost/aktivnost (radnja ili propuštanje) | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
Evidencije koje vodi proizvođač duvanskih proizvoda | izrazito velika | 5 |
Validnost evidencije o kupovini i/ili obradi domaćeg duvana radi ostvarivanja prava na oslobađanje od carinskih dažbina | izrazito velika | 5 |
Usaglašenost duvanskih proizvoda sa standardima kvaliteta | izrazito velika | 5 |
Dostava evidencije koju vodi proizvođač duvanskih proizvoda Upravi za duvan | velika | 4 |
Analize– dokazi o usaglašenosti duvanskih proizvoda sa propisanim standardima | velika | 4 |
Deklarisanje duvanskih proizvoda | srednja | 3 |
Normativi za proizvodnju | srednja | 3 |
Obnavljanje dozvola za obavljanje registrovanih delatnosti u roku | mala | 2 |
Laboratorijska oprema proizvođača cigareta | zanemarljiva | 1 |
2. Posebni kriterijumi za procenu obima štetnih posledica
1) Obim proizvodnje duvanskih proizvoda (obim štete koji proizlazi iz nezakonitog obavljanja delatnosti ili aktivnosti proizvođača duvanskih proizvoda) | ||
Obim proizvodnje (kg) | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
do 2.000.000 | Neznatna | 1 |
do 3.000.000 | Niska | 2 |
do 20.000.000 | Srednja | 3 |
do 30.000.000 | Visoka | 4 |
Preko 30.000.000 | Kritična | 5 |
2) Broj trgovaca na veliko koji kupuju proizvode od duvana (obim štete koji proizlazi iz kruga lica koja kupuju proizvode) | ||
Broj trgovaca na veliko | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
Do 5 | Neznatna | 1 |
Do 10 | Niska | 2 |
Do 50 | Srednja | 3 |
50–100 | Visoka | 4 |
Preko 100 | Kritična | 5 |
3) Broj fizičkih i hemijskih parametara ispitivanih proizvoda od duvana koji odstupaju od propisanih standarda (obim štete proizlazi iz laboratorijskim metodama utvrđenih parametara koji odstupaju od propisanih standarda) | ||
Broj parametara | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
1 | Neznatna | 1 |
2 | Niska | 2 |
3 | Srednja | 3 |
4 | Visoka | 4 |
5 i više | Kritična | 5 |
3. Težina štetnih posledica
Težina štetnih posledica predstavlja proizvod prirode štetnih posledica i obima štetnih posledica i numerički je iskazana od 1 do 5 sa prikazom raspona bodova.
Težina štetnih posledica | Raspon bodova |
Neznatna | 1–4 |
Niska | 5–16 |
Srednja | 17–81 |
Visoka | 82–256 |
Kritična | 257–625 |
4. Posebni kriterijumi za procenu verovatnoće nastanka štetnih posledica
1) Rizik utvrđen u prethodnom inspekcijskom nadzoru | ||
Stepen rizika iz prethodnog inspekcijskog nadzora | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Neznatan 1 | Neznatna | 1 |
Nizak 2 | Niska | 2 |
Srednji 3 | Srednja | 3 |
Visok 4 | Visoka | 4 |
Kritičan 5 | Kritična | 5 |
2) Povrede propisa u prethodne tri godine | ||
Broj povreda propisa | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Nije bilo povreda propisa | Neznatna | 1 |
Jedna lakša povreda propisa | Niska | 2 |
Dve ili tri lakše povrede propisa | Srednja | 3 |
Više od tri lakše povrede propisa | Visoka | 4 |
Teška povreda propisa | Kritična | 5 |
3) Stručno lice koje rukovodi procesom proizvodnje duvanskih proizvoda (verovatnoća nastanka štetnih posledica proizlazi iz činjenice da li je stručno lice odgovarajuće stručne spreme, da li i kako razume i izvršava radne zadatke i organizuje proizvodnju) | ||
Obrazovanje, funkcionisanje i rezultati | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Odgovarajuća stručna sprema, vrlo dobro i/ili odlično razumevanje i izvršavanje radnih zadatka/vrlo dobra i/ili odlična organizacija proizvodnje | Neznatna | 1 |
Odgovarajuća stručna sprema/dobro razumevanje i izvršavanje radnih zadatka /dobra organizacija proizvodnje | Niska | 2 |
Odgovarajuća stručna sprema/zadovoljavajuće razumevanje i izvršavanje radnih zadatka/zadovoljavajuća organizacija proizvodnje | Srednja | 3 |
Odgovarajuća stručna sprema/nezadovoljavajuće razumevanje i izvršavanje radnih zadatka/nezadovoljavajuća organizacija proizvodnje | Visoka | 4 |
Nije odgovarajuća stručna sprema/odsustvo razumevanja i neizvršavanje radnih zadatka/bez adekvatne organizacija proizvodnje | Kritična | 5 |
4) Veličina tržišta duvanskih proizvoda | ||
Tržište | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Lokalno | Neznatna | 1 |
Republika Srbija | Niska | 2 |
Zemlje CEFTA | Srednja | 3 |
Evropa | Visoka | 4 |
Globalno | Kritična | 5 |
5) Period u toku poslovne godine (verovatnoća nastanka štetnih posledica proističe iz perioda kada se obavljaju poljorivredni radovi) | ||
Mesec | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Period godišnjih odmora i remonta opreme | Neznatna | 1 |
Period u kome je nizak obim proizvodnje | Niska | 2 |
Period u kome je srednji obim proizvodnje | Srednja | 3 |
Period u kome je visok obim proizvodnje | Visoka | 4 |
Period u kome je najviši obim proizvodnje | Kritična | 5 |
5. Verovatnoća nastanka štetnih posledica
Verovatnoća nastanka štetnih posledica predstavlja proizvod posebnih kriterijuma za verovatnoću i numerički je iskazana od 1 do 5 sa prikazom raspona bodova.
Verovatnoća nastanka štetnih posledica | Raspon bodova | Numerička vrednost |
Neznatna | 1–25 | 1 |
Niska | 26–400 | 2 |
Srednja | 401–2025 | 3 |
Visoka | 2026–6400 | 4 |
Kritična | 6401–15625 | 5 |
Prilog 5.
PREGLED POSEBNIH ELEMENATA PROCENE RIZIKA – NEPOSREDNE PROCENE RIZIKA I POSEBNIH KRITERIJUMA ZA PROCENU RIZIKA U OBLASTI OBRADE DUVANA
I. Neposredna procena rizika (kritičan stepen rizika)
Opis | Stepen rizika |
Svojstvo neregistrovanog subjekta | Kritičan |
II. Posebni kriterijumi za procenu rizika
1. Posebni kriterijumi za procenu prirode štetne posledice
Delatnost/aktivnost (radnja ili propuštanje) | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
Evidencije koje vodi obrađivač duvana | izrazito velika | 5 |
Validnost evidencije koju vodi obrađivač duvana | izrazito velika | 5 |
Usaglašenost obrađenog duvana sa standardima kvaliteta | izrazito velika | 5 |
Dostava evidencije koju vodi obrađivač duvana nadležnom organu | velika | 4 |
Analize – dokazi o usaglašenosti obrađenog duvana sa propisanim standardima | velika | 4 |
Uslovnost skladištenja obrađenog duvana | srednja | 3 |
Normativi za proizvodnju obrađenog duvana | srednja | 3 |
Obnavljanje dozvola za obavljanje delatnosti obrade duvana u roku | mala | 2 |
Laboratorija obrađivača duvana, odnosno zaključen ugovor sa akreditovanom laboratorijom za ispitivanje obrađenog duvana | zanemarljiva | 1 |
2. Posebni kriterijumi za procenu obima štetnih posledica
1) Obim proizvodnje obrađenog duvana (obim štete koji proizlazi iz nezakonitog obavljanja delatnosti ili aktivnosti obrađivača duvana) | ||
Obim proizvodnje (kg) | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
do 50.000 | Neznatna | 1 |
do 200.000 | Niska | 2 |
do 1.000.000 | Srednja | 3 |
do 2.000.000 | Visoka | 4 |
Preko 2.000.000 | Kritična | 5 |
2) Broj kupaca obrađenog duvana (obim štete proizilazi iz kruga lica koja kupuju proizvode) | ||
Broj trgovaca na veliko | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
Do 2 | Neznatna | 1 |
Do 5 | Niska | 2 |
Do 10 | Srednja | 3 |
10–100 | Visoka | 4 |
Preko 100 | Kritična | 5 |
3) Broj fizičkih i hemijskih parametara ispitivanog obrađenog duvana koji odstupaju od propisanih standarda (obim štete proizilazi iz laboratorijskim metodama utvrđenih parametara koji odstupaju od propisanih standarda) | ||
Broj parametara | Opis štetne posledice | Numerička vrednost |
1 | Neznatna | 1 |
2 | Niska | 2 |
3 | Srednja | 3 |
4 | Visoka | 4 |
5 i više | Kritična | 5 |
3. Težina štetnih posledica
Težina štetnih posledica predstavlja proizvod prirode štetnih posledica i obima štetnih posledica i numerički je iskazana od 1 do 5 sa prikazom raspona bodova.
Težina štetnih posledica | Raspon bodova | Numerička vrednost |
Neznatna | 1–4 | 1 |
Niska | 5–16 | 2 |
Srednja | 17–81 | 3 |
Visoka | 82–256 | 4 |
Kritična | 257–625 | 5 |
4. Posebni kriterijumi za procenu verovatnoće nastanka štetnih posledica
1) Rizik utvrđen u prethodnom inspekcijskom nadzoru | ||
Stepen rizika iz prethodnog inspekcijskog nadzora | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Neznatan 1 | Neznatna | 1 |
Nizak 2 | Niska | 2 |
Srednji 3 | Srednja | 3 |
Visok 4 | Visoka | 4 |
Kritičan 5 | Kritična | 5 |
2) Povrede propisa u prethodne tri godine | ||
Broj povreda propisa | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Nije bilo povreda propisa | Neznatna | 1 |
Jedna lakša povreda propisa | Niska | 2 |
Dve ili tri lakše povrede propisa | Srednja | 3 |
Više od tri lakše povrede propisa | Visoka | 4 |
Teška povreda propisa | Kritična | 5 |
3) Stručno lice koje rukovodi procesom obrade duvana (verovatnoća nastanka štetnih posledica proizlazi iz činjenice da li je stručno lice odgovarajuće stručne spreme, da li i kako razume i izvršava radne zadatke i organizuje proces obrade duvana) | ||
Obrazovanje, funkcionisanje i rezultati | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Odgovarajuća stručna sprema, vrlo dobro i/ili odlično razumevanje i izvršavanje radnih zadatka/vrlo dobra i/ili odlična organizacija procesa obrade duvana | Neznatna | 1 |
Odgovarajuća stručna sprema/dobro razumevanje i izvršavanje radnih zadatka /dobra organizacija procesa obrade duvana | Niska | 2 |
Odgovarajuća stručna sprema/zadovoljavajuće razumevanje i izvršavanje radnih zadatka/zadovoljavajuća organizacija obrade duvana | Srednja | 3 |
Odgovarajuća stručna sprema/nezadovoljavajuće razumevanje i izvršavanje radnih zadatka/nezadovoljavajuća organizacija procesa obrade duvana | Visoka | 4 |
Nije odgovarajuća stručna sprema/odsustvo razumevanja i neizvršavanje radnih zadatka/bez adekvatne organizacija procesa obrade duvana | Kritična | 5 |
4) Veličina tržišta obrađenog duvana | ||
Tržište | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Lokalno | Neznatna | 1 |
Republika Srbija | Niska | 2 |
Zemlje CEFTA | Srednja | 3 |
Evropa | Visoka | 4 |
Globalno | Kritična | 5 |
5) Period u toku poslovne godine (verovatnoća nastanka štetnih posledica proističe iz perioda kada se obavljaju poljorivredni radovi) | ||
Mesec | Opis verovatnoće | Numerička vrednost |
Period godišnjih odmora i remonta opreme | Neznatna | 1 |
Period u kome je nizak obim proizvodnje | Niska | 2 |
Period u kome je srednji obim proizvodnje | Srednja | 3 |
Period u kome je visok obim proizvodnje | Visoka | 4 |
Period u kome je najviši obim proizvodnje | Kritična | 5 |
5. Verovatnoća nastanka štetnih posledica
Verovatnoća nastanka štetnih posledica predstavlja proizvod posebnih kriterijuma za verovatnoću i numerički je iskazana od 1 do 5 sa prikazom raspona bodova.
Verovatnoća nastanka štetnih posledica | Raspon bodova | Numerička vrednost |
Neznatna | 1–25 | 1 |
Niska | 26–400 | 2 |
Srednja | 401–2025 | 3 |
Visoka | 2026–6400 | 4 |
Kritična | 6401–15625 | 5 |
Prilog 6.
MATRICA RIZIKA I METOD PROCENE RIZIKA 5 X 5
Stepen rizika određuje se metodom procene rizika 5 x 5 (Tabela 1), gde horizontalna koordinata (h – osa) predstavlja stepenovanu težinu štetnih posledica, a vertikalna koordinata (u – osa) predstavlja stepenovanu verovatnoću nastanka štetnih posledica. Kombinacija (sadejstvo) stepenovanja težine štetne posledice i verovatnoće nastanka štetne posledice u matrici rizika daje stepen rizika, susretanjem dodeljenih numeričkih vrednosti za ove dve veličine.
Na osnovu težine mogućih štetnih posledica i verovatnoće njihovog nastanka, pomoću Tabele 2, za nadzirane subjekte u delokrugu poljoprivredne inspekcije i teritorijalna područja sa poljoprivrednim zemljištem procenjuje se stepen rizika u rasponu bodova od 1 do 25.
Tabela 1: Metoda 5 x 5 – Matrica rizika
Verovatnoća nastanka štetnih posledica | Težina štetnih posledica | |||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
Kritična | 5 | 5 | 10 | 15 | 20 | 25 |
Visoka | 4 | 4 | 8 | 12 | 16 | 20 |
Srednja | 3 | 3 | 6 | 9 | 12 | 15 |
Niska | 2 | 2 | 4 | 6 | 8 | 10 |
Neznatna | 1 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Tabela 2: Stepen rizika
Brojčana vrednost rizika | Kvalitativni opis rizika |
1, 2 | Neznatan |
3, 4, 5 | Nizak |
6, 8, 9 | Srednji |
10, 12, 15, 16 | Visok |
20, 25 | Kritičan |